Apologetics according to Fr Tadeusz Gogolewski (1921–2003)
Przemysław
artemiukprzemek@gmail.comCardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-5337-0329
Abstract
The aim of this article is to systematize the apologetic thought of T. Gogolewski. In the first part, the author presents his apologetic methodology. The second part is devoted to J.S. Drey's apologetic concept as approached by the Warsaw professor. The third part presents the reception of Vatican II documents devoted to the Church from an apologetic perspective. The fourth part evaluates T. Gogolewski's thought. The analyses conducted allow us to formulate the following conclusions: T. Gogolewski studied apologetics from a methodological and historical perspective. This means that he both researched its history, devoting particular attention to J.S. Drey's thought, and emphasized the originality and independence of apologetics as a scientific and non-theological discipline. The Warsaw professor, taking a close look at Vatican II, translated and commented on the council's documents. He devoted most attention to the Dogmatic Constitution on the Church Lumen Gentium and the Decree on Ecumenism Unitatis Redintegratio. In pastoral practice and scholarly reflection, he remained faithful to the Council's teaching, emphasizing the continuity of Tradition. Tadeusz Gogolewski practiced apologetics to the very end. He saw its meaning and emphasized its originality and difference in relation to fundamental theology. He was convinced that within the Church there was a place for fundamental theology and non-theological scientific apologetics.
Keywords:
Tadeusz Gogolewski, apologetics, fundamental theology, Vatican II, Warsaw Apologetics SchoolReferences
Bieliński, P., Wyrzykowski, S. (2006). Kalendarium najważniejszych dat z życia księdza profesora Tadeusza Gogolewskiego. W: P. Bieliński (red.), Uczył kochać Kościół. Ksiądz Tadeusz Gogolewski we wspomnieniach (s. 17–23). Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezjalne.
Google Scholar
Bieliński, P. (2006). Nadzwyczajny Profesor. W: P. Bieliński (red.), Uczył kochać Kościół. Ksiądz Tadeusz Gogolewski we wspomnieniach (s. 9–15). Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezjalne.
Google Scholar
Bieliński, P. (2010). Wstęp. Obrońca apologetyki. W: T. Gogolewski, Myśleć i rozumieć w Kościele, wstęp i opracowanie P. Bieliński (s. 13–44). Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezjalne.
Google Scholar
Falczyński, Z. (2002). Gogolewski Tadeusz (1921–). W: K. Kaucha, I. S. Ledwoń, J. Mastej, M. Rusecki (red.), Leksykon Teologii Fundamentalnej (s. 441). Lublin–Kraków: Wydawnictwo KUL i Wydawnictwo M.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1966). Nauka o mistycznym Ciele Chrystusa w świetle nowej konstytucji dogmatycznej o Kościele. Collectanea Theologica, 36(1–4), 90–111.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1967a). Apologetyka naukowa w ujęciu R. Latourelle’a. Studia Theologica Varsaviensia, 1(1), 305–311.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1967b). Pierwszy międzynarodowy zjazd apologetyczny. Studia Theologica Varsaviensia, 5(2), 289–296.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1968a). Apologetyka a doświadczenie według H. Bouillarda. Studia Theologica Varsaviensia, 6(2), 365–389.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1968b). Drugi międzynarodowy zjazd apologetyczny. Studia Theologica Varsaviensia, 6(2), 355–365.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1970). Świadomość religijna a objawienie według J. S. Dreya, założyciela katolickiej szkoły tybińskiej. Studia Theologica Varsaviensia, 8(2), 33–59.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1971). Jezus Chrystus i Jego Kościół według J. S. Dreya. Studia Theologica Varsaviensia, 9(1), 359–366.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1975). Ekumeniczna myśl A. M. Javierre’a. Studia Theologica Varsaviensia, 13(1), 183–192.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1976a). Nowsze badania nad metodologią J. S. Dreya. Studia Theologica Varsaviensia, 14(1), 211–218.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1976b). W obronie apologetyki. Studia Theologica Varsaviensia, 14(2), 3–12.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1976c). Współczesna eklezjologia apologetyczna. Studia Theologica Varsaviensia, 14(2), 269–278.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1977a). Apologetyczna refleksja nad funkcją cudu w objawieniu. Studia Theologica Varsaviensia, 15(1), 3–18.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1983). Drey Johann Sebastian. W: Encyklopedia Katolicka, t. 4 (kol. 209–210). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Gogolewski, T. (1994). Nowy przekład Dekretu o ekumenizmie (nowe tłumaczenie dekretu i wstęp przygotowali T. Gogolewski i P. Bieliński). W: M. Czajkowski (red.), W służbie jedności. Sympozjum ekumeniczne w Akademii Teologii Katolickiej (18 marca 1994 r.) (s. 236–259). Warszawa: Wydawnictwo ATK.
Google Scholar
Gogolewski, T., Hładowski, W. (2010). Rola apologetyki w zespole nauk teologicznych. W: T. Gogolewski, Myśleć i rozumieć w Kościele, wstęp i opracowanie P. Bieliński (s. 218–219). Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezjalne.
Google Scholar
Gogolewski, T. (2010). Apologia Kościoła czy apologetyka eklezjologiczna. W: T. Gogolewski, Myśleć i rozumieć w Kościele, wstęp i opracowanie P. Bieliński (s. 282–285). Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezjalne.
Google Scholar
Gogolewski, T. (2010). Myśleć i rozumieć w Kościele, wstęp i opracowanie P. Bieliński. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezjalne.
Google Scholar
Kwiatkowski, W. (1965). Początki i rozwój warszawskiej szkoły apologetycznej. Studia Theologica Varsaviensia, 3(1), 5–17.
Google Scholar
Paciorkowski, R. (1976). Kierunek apologetyki. W: XX [Dwadzieścia] lat Akademii Teologii Katolickiej. Księga pamiątkowa 1954–1974 (s. 51–53). Warszawa: Wydawnictwo ATK.
Google Scholar
Authors
Przemysławartemiukprzemek@gmail.com
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw Poland
https://orcid.org/0000-0001-5337-0329
Fr. Prof. Dr Hab. Przemysław Artemiuk – fundamental theologian, Head of the Department of Fundamental Theology and Apologetic Praxeology at the Faculty of Theology of Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw (5 Dewajtis Str., 01-815 Warsaw, Poland), lecturer at the Major Seminary in Łomża, and President of the Association of Fundamental Theologians in Poland. E-mail: p.artemiuk@uksw.edu.pl
Statistics
Abstract views: 1PDF downloads: 1
License
Copyright (c) 2025 Przemysław Artemiuk
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
