„Zły” i „dobry” postmodernizm, czyli w jakich czasachżyje współczesny teolog
Dariusz Kowalczyk
Pontificia Universitá Gregoriana, Rzym (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-6469-2443
Abstrakt
The times we live in are sometimes referred to as postmodern. This is not a precise term. It points more to the negation of what had been than to building a new identity. In any case, a theologian who wants to critically and creatively reflect on the faith of the Church today should take into account the postmodern mentality of modern people. Increasingly, we are dealing in the Church not with the type of pilgrim who is looking for adequate means to reach the goal, i.e. salvation, but with the type of a stroller whose religiosity is spontaneous, fluid, and unordered. Postmodernism is most often seen as negative from the point of view of Catholic faith and morality. It should be noted, however, that in its various currents there are positive elements that a theologian can fruitfully incorporate into his considerations. For example, postmodern criticism does not have to be a relativization of dogmas and commandments, but a concern for freedom and authenticity of the relationship with God. “Good” postmodernism is not about undermining objective truth, but about avoiding encapsulating the truth in totalizing narratives that do not evoke hope and joy. The truths of the Christian faith do not create a system closed once and for all. The mysteries of the Holy Trinity, Incarnation and Grace are an invitation to constantly transcend philosophical
and religious discourses. The above considerations become more complicated if we realize that today we are often dealing with postmodern apparent relativism. Relativizing “old” truths is accompanied not by greater “freedom”, but by the creation
of new Neo-Marxist systems that strive for a kind of soft totalitarianism.
Słowa kluczowe:
postmodernizm, teologia, Trójca, neomarksistowski totalizmBibliografia
Bauman, Z. (1994). Dwa szkice o moralności ponowoczesnej. Warszawa: Instytut Kultury.
Google Scholar
Benedykt XVI. (2005). Deus caritas est. Pobrane z: http://w2.vatican.va/content/benedict-xvi/pl/encyclicals/documents/hf_benxvi_enc_20051225_deus-caritas-est.html.
Google Scholar
Benedykt XVI. (2006). Homilia podczas Mszy św. w Warszawie 26 V 2006 r. W: Trwajcie mocni w wierze. Benedykt XVI w Polsce. Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar
Benedykt XVI. (2011). Światłość świata (w rozmowie z Peterem Seewaldem). Tłum. P. Napiwodzki. Kraków: Znak.
Google Scholar
Bronk, A. (1996). Krajobraz postmodernistyczny. Ethos (33–34).
Google Scholar
Cupich, B. (2018). “The shock of the new”. Tabled editor Brendan Walsh interviews
Google Scholar
Cardinal Blase Cupich. The Tablet, 14 February.
Google Scholar
Franciszek. (2013a). Evangelii gaudium. Pobrane z: http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20131124_evangelii-gaudium.html.
Google Scholar
Franciszek. (2013b). Wywiad z papieżem Franciszkiem dla „La Civilta Cattolica”.
Google Scholar
Pobrane z: https://www.zyciezakonne.pl/dokumenty/kosciol/franciszek/franciszek-artykuly-i-wywiady/wywiad-z-papiezem-franciszkiem-dla-la-civilta-cattolica-34281/.
Google Scholar
Franciszek. (2017). Veritatis gaudium. Pobrane z: http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/apost_constitutions/documents/papafrancesco_costituzioneap_20171208_veritatis-gaudium.html.
Google Scholar
Franciszek. (2018). Gaudete et exsultate. Pobrane z : http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20180319_gaudete-et-exsultate.html.
Google Scholar
Hick, J. (1989). An Interpretation of Religion. Human Responses to Transcendent.London: Palgrave Macmillan.
DOI: https://doi.org/10.1057/9780230371286
Google Scholar
Ignacy Loyola. (2002). Ćwiczenia duchowne. Tłum. M. Bednarz. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar
Jan Paweł II. (1998). Fides et ratio. Pobrane z: https://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_14091998_fides-et-ratio.html.
Google Scholar
Jarnuszkiewicz, A. (1994). Miłość i bycie. Studium z metafizyki. Kraków: Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego w Krakowie.
Google Scholar
Judt, T. (2008). Powojnie – historia Europy od roku 1945. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Google Scholar
Karoń, K. (2018). Historia antykultury. Wydawnictwo własne.
Google Scholar
Kelly, J.N.D. (1988). Początki doktryny chrześcijańskiej. Tłum. J. Mrukówna. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Google Scholar
Knitter, P. (1985).No Other Name! A Critical Survey of Christian Attitudes towards the World Religions. New York: Orbis Books.
Google Scholar
Kowalczyk, D. (2000). Nietolerancyjny Jezus Chrystus, czyli wszyscy muszą mieć rację… Przegląd Powszechny (11).
Google Scholar
Kowalczyk, D. (2003). Świętość w czasach postmodernizmu. W: tenże, Między dogmatem a herezją. Warszawa: Biblioteka Więzi.
Google Scholar
Kowalczyk, D. (2005). Różne oblicza Ducha. 15 rozpraw o sprawach duchowych. Warszawa: Wydawnictwo Rhetos.
Google Scholar
Kowalczyk, D. (2018). „Cóż to jest prawda ? – Ja jestem prawdą”. Teologiczne meandry i nadzieje dialogu kultur i religii. W: H. Czakowska, M. Kuciński (red.), Dialog wielokulturowości i prawda. Bydgoszcz: Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy.
Google Scholar
Kowalczyk, D. (2019). Dyktatura relatywizmu. Co z wolnością bez prawdy? W:
Google Scholar
P. Milcarek, T. Rowiński (red.), Alarm dla Kościoła. Nowa reformacja? Warszawa: Wydawnictwo Demart.
Google Scholar
Kracik, J. (1998). Święty Kościół grzesznych ludzi. Kraków: Znak.
Google Scholar
Lévinas, E. (1991). Etyka i Nieskończony. Rozmowy z Philippem Nemo. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.
Google Scholar
Lyotard, J.F. (2004). Istruzioni pagane. Tłum. V.U. Fidomanzo. Roma: Mimesis.
Google Scholar
Piekutowski, J., Ślifirska, O. (red.). (2019). Totalitaryzm w epoce postmodernizmu.
Google Scholar
Raport z badania postaw młodzieży wobec totalitaryzmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
Google Scholar
Prokop, J. (1994). „Panny głupie” i ich potomstwo. Znak (470).
Google Scholar
Rapporto sulla fede. Vittorio Messori a colloquio con Joseph Ratzinger. (1985). Edizioni San Paolo.
Google Scholar
Steeves, N. (2018). Grazie all’immaginazione. Integrare l’immaginazione in teologia fondamentale. Brescia: Queriniana.
Google Scholar
Vattimo, G. (1996). Credere di credere. Milano.
Google Scholar
Wildstein, B. (2000). Profile wieku. Warszawa: Politeja.
Google Scholar
Życiński, J. (2002). Wyzwania duszpasterskie w kulturze postmoderny. Więź (1). 34
Google Scholar
Autorzy
Dariusz KowalczykPontificia Universitá Gregoriana, Rzym Polska
https://orcid.org/0000-0002-6469-2443
O. prof. dr Dariusz KOWALCZYK SJ – w latach 2003-2009 przełożony Wielkopolsko-Mazowieckiej Prowincji Jezuitów, prof. dr teologii dogmatycznej, od 2010 r. wykładowca teologii na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, w latach 2013-2019 dziekan Wydziału Teologii tegoż uniwersytetu. Stały publicysta tygodników: „Idziemy” i „Gość Niedzielny”. Ostatnio opublikował: Czy Jezus mógł się przeziębić. Rozmowy o człowieczeństwie Boga (2015), Między herezją a dogmatem (2015), Kościół i fałszywi prorocy (2016).
Statystyki
Abstract views: 220PDF downloads: 89
Licencja
Czasopismo jest bezpłatne i udostępniane na zasadach otwartego dostępu (w formacie pdf na stronie internetowej). Od autorów artykułów nie są pobierane żadne opłaty. „Warszawskie Studia Teologiczne” ukazują się na licencji według standardów Creative Commons: CC BY-ND 4.0 (Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe) i nie prowadzą skonkretyzowanej polityki dotyczącej danych badawczych. Autorzy zachowują prawa autorskie.
